جنگ اوکراین و منافع ایران
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۱۲۸۵۲
جاوید قربان‌اوغلی مدیرکل سابق آفریقای وزارت امور خارجه در روزنامه هم میهن نوشت: در شرایطی جنگ اوکراین وارد دومین سال خود می‌شود که جهان با بهت و حیرت شاهد گرفتار شدن دومین قدرت بزرگ نظامی و هسته‌ای دنیا در باتلاق اوکراین است.
۱. تحولات یک سال گذشته در خوشبینانه‌ترین سناریو، با خطای استراتژیک و اشتباه محاسباتی روسیه برای بازداشتن ناتو در نزدیک شدن به مرز‌های خود رقم خورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
چنانچه طی یک سال گذشته شاهد بودیم در کنار درگیر شدن بخش متنابهی از ارتش روسیه اعم از پرسنل و تجهیزات و ادوات پیشرفته نظامی، بخش عظیمی از ظرفیت اقتصادی این کشور مصروف این جنگ شده است که با توجه تحریم‌های اعمال‌شده از سوی غرب، در صورت تداوم جنگ، وضعیت وخیمی را برای پوتین، روسیه و مردم این کشور رقم خواهد زد؛ به‌خصوص اینکه پایان جنگ و سرنوشت آن همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و بر اساس پیش‌بینی‌ها نتیجه جنگ لزوما به نفع روسیه نخواهد بود و اگر هم شکست در انتظار روسیه نباشد، قطعا پوتین پیروز حتمی آن نخواهد بود.
۲. در عرصه بین‌المللی، جنگ اوکراین شرایط نوینی را بر جهان حاکم کرده و منشاء تحولات عظیمی در دنیا شده که پس از پایان جنگ‌دوم‌جهانی بی‌سابقه بوده است. این جنگ افقی پرابهام را در مقابل کشور‌هایی قرار داده که نقشی در برپایی و ادامه آن نداشتند و منفعتی برای خود در آن احساس نمی‌کنند. عوارض سنگین در بحران انرژی و افزایش تورم بر این کشور‌ها سنگینی می‌کند. همچنین نگران مخاطرات امنیتی ناشی از احتمال جنگ هسته‌ای و فراگیری جهانی این بحران هستند.
۳. جنگ اوکراین ضربه سنگینی بر روند مذاکرات توافق هسته‌ای وارد و روابط ایران و اروپا را با بحرانی عمیق روبه‌رو کرد. جنگ، اختلاف اروپا با ایالات متحده امریکا درباره ایران را که فاصله معناداری در موارد مختلف و از جمله توافق هسته‌ای (برجام) داشتند، از بین برد و امروز شاهد موضعی خصمانه از سوی اتحادیه اروپا به‌دلیل حمایت ایران از روسیه در تهاجم به اوکراین هستیم. اروپا ورود ایران به جنگ اوکراین را اقدامی علیه امنیت خود تلقی می‌کند.
این امر در کنار ناآرامی‌های داخلی اخیر، باعث شده اتحادیه در اتخاذ سیاست‌های خصمانه علیه ایران در همه زمینه‌ها از هم‌پیمان خود، آمریکا، پیشی بگیرد. امری که طی چهار دهه گذشته و حتی در بدترین شرایط مانند جنگ تحمیلی، گروگان‌گیری، ماجرای میکونوس و... به این شدت‌و‌حدت نبوده است. با توجه به محکومیت روسیه از سوی سازمان ملل متحد با رأی اکثریت قابل‌توجه و اعلام روسیه به‌عنوان متجاوز، اقدام ایران در واقع رویارویی با سازمان ملل و تصمیمات آن است.
۴. جمهوری اسلامی به‌رغم ادعا و اعلام بی‌طرفی در جنگ اوکراین، با اظهارات و رفتار‌های متناقض و با فروش پهپاد عملا در کنار روسیه قرار گرفته و به یک طرف منازعه تبدیل شده است.
در این شرایط، ایران در مظان اتهام از سوی غرب و جامعه بین‌المللی قرار گرفته است و بیم آن می‌رود که تبعات حقوقی و بین‌المللی آن، کشور را درگیر پرونده‌ای کند که خلاصی از آن اگر غیرممکن نباشد، بسیار طولانی و پرهزینه خواهد بود و مشکلات عدیده‌ای را برای جمهوری اسلامی در پی خواهد داشت؛ باز کردن پرونده‌ای برای کشور با اتهام مشارکت در انهدام زیرساخت‌ها، جنایت جنگی و بازپرداخت غرامات از آن جمله است. قرارگرفتن ایران در کنار روسیه در جنگ اوکراین طی یک‌سال گذشته، نه‌تن‌ها دستاورد ملموسی نداشته؛ بلکه موجد مشکلات فراوان و پرهزینه‌ای برای کشور شده است. در یک داوری منصفانه باید اذعان کرد:
موضع ایران در جنگ اوکراین فراتر از رویکرد «نگاه به شرق» و در واقع ورود در جنگ به‌نفع یک طرف منازعه بوده است.
امکانات و اقدامات ایران در قبال جنگی در ابعاد بین‌المللی هم‌سطح نیست و در واقع برخلاف ادعا‌های تبلیغی نقش ایران در جنگ، بیشتر «تبعی» است و پوتین آن را مدیریت و هدایت می‌کند.
شکاف معنی‌داری بین تصمیم‌گیرندگان با افکار عمومی نظاره‌گر و نخبگان منتقد در تلقی نقش ایران در جنگ ایجاد شده و دوگانه پررنگی را در سپهر سیاسی کشور رقم زده است. وظیفه مسئولان، اجماع‌سازی در سیاست خارجی و همراه کردن جامعه و نخبگان با آن از طریق «اقناع» است.
برداشت عمومی به‌خصوص در سطح نخبگان این است که روسیه با طراحی هوشمندانه‌ای پای ایران را به جنگ اوکراین کشاند و ایران را به سرنوشت جنگی که خود آتش آن را برافروخته است، پیوند زد. تصور اینکه دومین قدرت بزرگ نظامی جهان نیازمند کمک ایران برای تغییر مسیر جنگ باشد، دور از واقعیت است. پیام قرار گرفتن در کنار روسیه و فروش پهپاد‌ها و عملیاتی شدن جنگ‌افزار ایران در جنگ با اوکراین، در واقع در حکم عبور ایران از بی‌طرفی و به‌طور آشکاری ورود در جنگ، حمایت از متجاوز و اشغال سرزمین و در نگاهی واقع‌بینانه در حکم «ورود به حیاط خلوت اروپا» بود.
۵. از منظر منافع ملی که شاقول سیاست خارجی هر کشوری است، دخالت در جنگ و حمایت عملی از متجاوز علیه حاکمیت و تمامیت ارضی یک کشور، منافع ملی را با مخاطره و ابهام مواجه کرده و هزینه‌های گزافی را بر کشور تحمیل کرده است. تحلیل‌هایی از این‌دست که پیروزی روسیه در جهان و تغییر مناسبات بین‌الملل و برپایی نظم جدید که در آن قدرت‌های شرق بازیگران تاثیرگذار خواهند بود، قرین به واقعیت‌های نظام بین‌الملل نیست. همگرایی کشورهای غربی علیه ایران و توانمندی بلوک غرب برای اجماع‌سازی در عرصه بین‌الملل و شکل‌دهی افکار عمومی از طریق امپراطوری رسانه‌ای، روند خطرناکی برای منافع و امنیت کشور ایران است و نیازمند تجدید نظر درسیاستگذاری داخلی و تغییر گفتمان در سیاست خارجی کشور است.
۶. برای برون‌رفت از شرایط کنونی و وضعیتی که تمام ارکان کشور را در خود گرفته، چنین می‌توان پیشنهاد کرد:
اتخاذ راهکار منطقی در نظام حکمرانی از طریق مدارا و حمایت از حقوق شهروندی، توجه به نظرات نخبگان و خواسته‌های مشروع مردم از طیف‌های مختلف در اداره کشور.
ریل‌گذاری جدید و منطبق با منافع ملی در سیاست خارجی متوازن در مناسبات دیپلماتیک با قدرت‌های جهانی از طریق رویکرد واقع‌گرایانه و عمل‌گرایانه در سیاست خارجی.
در همین راستا اولین گام تغییر رویکرد ایران در جنگ اوکراین و اتخاذ موضع بی‌طرفی قابل راستی‌آزمایی در قبال این جنگ است. رویکردی که در راستای منافع کشور است و بدون آن، بازگشت به مذاکرات هسته‌ای و دستیابی به توافق، غیرممکن است. جدا از سرنوشت جنگ، استمرار رویکرد کنونی کشورمان، مغایر با منافع ملی است. اتخاذ سیاست‌های خصمانه‌تر کشورهای غربی، انزوای ایران در جامعه بین‌الملل و پیچیده‌تر شدن شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور را در پی خواهد داشت.
استمرار دخالت افراد و نهاد‌های غیرمسئول و ناآشنا به مسائل، سیاست خارجی کشور را با مشکلات عدیده و خطرات امنیتی و تحریم‌های جدی مواجه می‌کند و کشور را از روند توسعه باز خواهد داشت. رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم که از وظایف خطیر دولت‌هاست، در گروی عزم راسخ در اتخاذ سیاست خارجی واقع‌گرایانه، تنش‌زدا و توسعه‌محور از طریق برقراری مناسبات همه‌جانبه و توأم با احترام متقابل با کشورهای جهان، به‌ویژه همسایگان است.
منبع: فرارو
کلیدواژه: جنگ اوکراین سیاست خارجی جنگ اوکراین ایران در جنگ بین المللی منافع ملی بین الملل هسته ای کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۱۲۸۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمله هوایی و موشکی روسیه به مقر فرماندهی ارتش اوکراین/حمله پهپادی اوکراین به مناطق مختلف روسیه/اوکراین ۳۰۰ هزار پهپاد می‌خرد
بین الملل تابناک: هفتصد و هشتاد و سومین روز از حمله روسیه به اوکراین با دستور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور این کشور می‌گذرد؛ تهاجمی که رویداد‌های بسیاری به دنبال داشته و منجر به تحریم گسترده روسیه از سوی بلوک غرب شده است و دورنمای مشخصی برای پایان آن نیز وجود ندارد.
دستور وزیر دفاع روسیه به ارتش برای اختصاص تسلیحات بیشتر در جنگ اوکراین ۱۴۰۳/۰۲/۱۲ - ۲۱:۳۴
وزارت دفاع روسیه امروز اعلام کرد که وزیر دفاع این کشور دستور تحویل بیشتر و سریعتر تسلیحات برای عملیات نظامی مسکو در اوکراین را صادر کرده است؛ این درحالی است که طرف های غربی به سرکردگی آمریکا طی حدود سه سال گذشته اقدام به حمایت‌های هنگفت مالی و نظامی بیشتری از کی‌یف نموده اند و اکنون با مشکلات ادامه این جنگ دست به گریبان شده اند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، درجریان نشستی با فرماندهان ارتش نظامی روسیه درمورد جنگ اوکراین، «والری گراسیموف» (Valery Gerasimov) مسئول عملیات این جنگ، گزارشی به سرگئی شویگو ارائه کرد.
وزیر دفاع روسیه نیز طی بیانیه‌ای اعلام کرد: به منظور حفظ سرعت مورد نیاز ( در عملیات) تهاجمی، لازم است تا حجم و کیفیت تسلیحات و تجهیزات نظامی ارائه شده به نیروها افزایش یابد.
اوکراین ۳۰۰ هزار پهپاد می‌خرد ۱۴۰۳/۰۲/۱۲ - ۲۱:۳۲نخست‌وزیر اوکراین اعلام کرد، با توجه به اینکه پهپادهای شناسایی و تهاجمی برای کی‌یف در نبرد با روسیه بسیار مهم هستند، دولت در حال افزایش اختصاص مبلغ ۳۹۲ میلیون دلار دیگر برای خرید ۳۰۰ هزار پهپاد است.
«دنیس شمیهال» نخست وزیر اوکراین در نشست کابینه گفت: «با توجه به هزینه‌ای که اختصاص یافته، ۳۰۰ هزار پهپاد قرار است به نیروهای امنیتی و دفاعی اوکراین تحویل داده شود.»
به نقل از شبکه خبری آلمان، وی افزود، اوکراین پیشتر بودجه‌ای را برای خرید پهپاد در سال جاری میلادی اختصاص داده بود.
استولتنبرگ: اعتماد اوکراین به ناتو خدشه‌دار شده است ۱۴۰۳/۰۲/۱۲ - ۲۱:۳۱دبیرکل ناتو گفت به دلیل تاخیر و ناکامی در ارسال برخی تسلیحات به اوکراین، اعتماد این کشور اروپایی به اعضای ناتو خدشه‌دار شده است.
آمریکا اخیرا کمک‌هایی را به ارزش بیش از ۶۰ میلیارد دلار برای اوکراین تصویب کرد اما «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین از سرعت انتقال تسلیحات غربی به کشورش ناراضی است و ادعا می‌کند که «روسیه از سرعت پایین انتقال تسلیحات بهره می‌برد.»
«ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز گفت: «چنین ناکامی‌هایی نشان می‌دهد زمان آن رسیده است که هماهنگی کمک‌های نظامی بین‌المللی به کی‌یف را بازسازی کنیم. ما به یک چارچوب قوی‌تر و نهادینه‌شده برای این حمایت‌ها از اوکراین نیاز داریم.»
استولتنبرگ به بن‌بست کمک‌های آمریکا به اوکراین به‌عنوان «نمونه‌ای از کوتاهی‌های اعضای ناتو» اشاره کرد. این کمک‌ها پیشتر توسط مجلس سنای آمریکا پیشنهاد شده بود اما به دلیل مخالفت جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا در وضعیت نامعلومی به سر می‌برد.
دبیرکل ناتو همچنین تاکید کرد: «البته این واقعیت که ما هنوز آنچه را که وعده داده‌ایم به اوکراین ارسال نکرده‌ایم، اعتماد این کشور نسبت به اعضای ناتو را خدشه‌دار کرده است.»
او این اظهارات را پس از سفر به کی‌یف عنوان کرد و افزود: «کی‌یف همچنان به متحدانش ایمان دارد و اکنون نوبت آنهاست که تسلیحات و کمک‌ها را به اوکراین ارسال کنند.»
ینس استولتنبرگ خاطر نشان کرد که یکی از راه‌های جلوگیری از نقص‌های آتی در کمک‌های نظامی به اوکراین، «ارائه نقش هماهنگ‌کننده‌تر به ناتو و تهیه یک برنامه چند ساله است که کمک‌های مورد انتظار از هر متحد را مشخص می‌کند.»
زلنسکی: پس از پایان جنگ انتظار داریم به عضویت ناتو درآییم ۱۴۰۳/۰۲/۱۲ - ۲۱:۳۱زلنسکی انتظار ندارد که اوکراین در جریان جنگ با روسیه به ناتو بپیوندد.
ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در نشست خبری با ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو در کی‌یف گفت: «به عقیده من، ما پس از پیروزی در جنگ با روسیه به ناتو ملحق خواهیم شد.»
به نقل از شبکه خبری DPA، تمامی ۳۲ عضو ائتلاف نظامی ناتو باید برای پیوستن یک کشور جدید در این ائتلاف به توافق برسند.
چند عضو ناتو نگرانی خود را بابت خطر پیوستن اوکراین به ناتو ابراز کرده و گفته‌اند که می‌ترسند سربازانشان وارد جنگی مستقیم با روسیه شوند.
زلنسکی در ادامه گفت: «برای اینکه اوکراین از نظر سیاسی در این ائتلاف پذیرفته شود، به پیروزی نیاز دارد.»
حمله هوایی و موشکی روسیه به مقر فرماندهی ارتش اوکراین
وزارت دفاع روسیه امروز چهارشنبه اعلام کرد ارتش این کشور به مقر فرماندهی نیروهای اوکراینی در بخش جنوبی جبهه حمله کرده است.
گزارش‌های اولیه حاکی از سه انفجار در مرکز اودسا است.
طبق گزارش راشا تودی، وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که تاسیسات نظامی، نیروها و تجهیزات اوکراینی مورد اصابت حملات هوایی، موشکی و توپخانه‌ای قرار گرفته‌اند.
خبرگزاری نووستی پیش از این به نقل از نیروهای محلی گزارش داد که ارتش روسیه یک مقر اوکراینی را در مرکز شهر بندری اودسا هدف قرار داده است.
براساس آنچه تاکنون گزارش شده، سه انفجار در منطقه رخ داده که یکی از آنها در نزدیکی مقر فرماندهی اوکراین با قدرت بیشتری بوده است.
«اولگ کیپر» رئیس اداره منطقه‌ای اودسا ضمن تایید این گزارش، گفت که در این حمله از موشک بالستیک استفاده شده و دست‌کم سه نفر کشته شده‌اند.
روسیه بارها تاکید کرده است که طی عملیات نظامی خود فقط مراکز نظامی اوکراینی را هدف قرار می‌دهد و هیچ اقدامی علیه زیرساخت‌های غیرنظامی انجام نمی‌دهد.
خبرگزاری نووستی همچنین گزارش داد که روسیه یک منطقه استقرار نیروهای اوکراینی در حومه «خارکیف» شهری در مرز روسیه را بمباران کرد و علاوه بر این از حمله دیگری به انبار تجهیزات نظامی در منطقه «نیکولایف جنوبی» خبر داد که به انهدام این انبار منجر شده است.
موج تازه عملیات نظامی روسیه در اوکراین، پس از آن آغاز شد که «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه اخیرا متعهد شد که عملیات‌های این کشور را به مراکز لجستیکی و انبارهای اوکراین که با تجهیزات نظامی غربی پُر شده، تشدید کند.
او پیشتر درباره کمک جدید آمریکا به اوکراین به ارزش بیش از ۶۰ میلیارد دلار که به‌تازگی پس از موافقت مجالس نمایندگان آمریکا تصویب شد، گفت: «این اقدام برای جلوگیری از فروپاشی نیروهای اوکراینی در نظر گرفته شده است، اما این پول تاثیر چشمگیری در میدان نبرد نخواهد گذاشت زیرا بیشتر این بودجه به تولید نظامی آمریکا سرازیر خواهد شد.»
پنتاگون: نه تنها اف-۱۶، بلکه تسلیحات دیگر به اوکراین ارسال می‌کنیم
رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا گفت کشورهای غربی نه تنها جنگنده‌های اف-۱۶ بلکه تسلیحات دیگری را نیز به اوکراین ارسال خواهند کرد.
«ژنرال چارلز براون» رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده طی جلسه‌ای در کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا عنوان کرد: «ما فقط قرار نیست اف-۱۶ها را به اوکراین ارسال کنیم؛ بلکه خلبانان را آموزش خواهیم داد، همچنین بحث آموزش نگهداری این جنگنده‌ها و ارسال سیستم‌های تسلیحاتی دیگر نیز مطرح است.»
طبق گزارش خبرگزاری تاس، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در ادامه به برگزاری گفت‌وگوها درخصوص اف-۱۶ها اشاره کرد.
کی‌یف در اوایل ماه آوریل اعلام کرد پنج گروه از خلبانان اوکراینی در بریتانیا، دانمارک، ایالات متحده و فرانسه برای پرواز با جت‌های جنگنده اف-۱۶ آمریکا آموزش می‌بینند. در پایان اوت ۲۰۲۳، هلند اعلام کرد که ۴۲ فروند اف-۱۶ را به اوکراین منتقل خواهد کرد، در حالیکه کپنهاگ به کی‌یف وعده داده بود که ۱۹ دستگاه از این نوع را تحویل دهد. در این میان، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه هم هشدار داد که اف-۱۶ می‌تواند حامل تسلیحات هسته‌ای باشد و مسکو این را در عملیات رزمی خود در نظر خواهد گرفت.
چند روز پیش روزنامه لیبراسیون نوشت ۱۰ خلبان اوکراینی که اکثر آنها هرگز پرواز نکرده‌اند، برای گذراندن دوره‌های آموزشی جامع مطابق با استانداردهای نیروی هوایی وارد فرانسه شده‌اند.
انتظار می‌رود اف-۱۶های آمریکایی در تابستان امسال وارد اوکراین شود. پس از اتمام دوره آموزشی خود در فرانسه، خلبانان اوکراینی بعد از یک دوره سازگاری چهار ماهه در رومانی، از این جنگنده‌ها استفاده خواهند کرد.
حمله پهپادی اوکراین به مناطق مختلف روسیه
مقام‌های روسیه اعلام کردند اوکراین به چند منطقه در روسیه در ساعات پایانی شب گذشته حمله پهپادی داشت و رسانه‌های روسی نیز گزارش کردند که آتش سوزی در یک پالایشگاه نفت در نزدیکی مسکو رویت شده است.
«پاول مالکوف» فرماندار منطقه «ریازان» هم‌مرز با مناطق شمال غربی مسکو گفت در این حملات پهپادی کسی زخمی نشده است.
به نقل از خبرگزاری رویترز، کانال تلگرامی «Baza» روسیه نیز که با سرویس‌های امنیتی این کشور همکاری دارد گزارش کرد که این حمله به پالایشگاه نفت رایازان بوده است.
این پالایشگاه که به شرکت روس‌نفت روسیه تعلق دارد و توسط آن اداره می‌شود حدود ۵.۸ درصد از نفت خام این کشور را پالایش می‌کند و هدف مکرر حملات هوایی اوکراین است.
فرمانداران مناطق «کرسک» و «ورونژ» در جنوب غرب روسیه هم‌مرز با اوکراین هم گزارش حملات پهپادی را در اراضی خود داده و گفتند این حملات زخمی یا خساراتی نداشته است.
روسیه به ندرت اطلاعاتی در مورد تاثیر کامل حملات اوکراین بر قلمرو و زیرساخت‌های خود افشا می‌کند.
مقامات کی‌یف مدعی‌اند هدف قرار دادن زیرساخت‌های نظامی، انرژی و حمل و نقل روسیه، تلاش‌های جنگی مسکو را تضعیف می‌کند.
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود